Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Türkiye’de özellikle yaz aylarında yeniden gündeme gelirken, son 22 yılda 819 kişinin bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiği açıklandı. Uzmanlar, kenelerle bulaşan bu ölümcül hastalık için halkı dikkatli olmaya çağırıyor.
KKKA Nedir, Nasıl Bulaşır?
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), hayvanlardan insanlara kene yoluyla bulaşan, yüksek ateş ve iç kanamalarla seyreden viral bir hastalıktır. Genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşan bireylerde görülse de doğayla temas eden herkes risk altındadır.
Hastalığın bulaşma yolları arasında:
- Enfekte kenelerin ısırması
- Enfekte hayvanların kanı, idrarı veya dokularıyla temas
- Hastalığı taşıyan kişilerin vücut sıvılarıyla doğrudan temas
yer almaktadır.
Türkiye’de KKKA Tablosu: 22 Yılda Binlerce Vaka
2002 yılından bu yana Türkiye’de KKKA vakalarının düzenli olarak görüldüğü biliniyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre:
- 22 yılda toplam 15.000’in üzerinde vaka kaydedildi
- Bu süreçte 819 kişi hayatını kaybetti
- En fazla vaka Tokat, Sivas, Çorum, Amasya ve Yozgat gibi iç Anadolu ve Karadeniz geçiş bölgelerinde görüldü
Yetkililer, her yıl nisan-eylül ayları arasında vaka artışı yaşandığını belirtiyor.
Belirtiler Neler? Erken Müdahale Hayati
KKKA’nın belirtileri genellikle kene ısırmasından 3 ila 7 gün sonra ortaya çıkar. En sık rastlanan semptomlar şunlardır:
- Yüksek ateş
- Şiddetli baş ve kas ağrısı
- Halsizlik, mide bulantısı ve kusma
- Burun, diş eti ve cilt altı kanamaları
- Karaciğer ve dalakta büyüme
Bu belirtiler görüldüğünde derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir. Özellikle kanama şikayetleri başlayan vakalarda ölüm riski çok daha yüksek olabilir.
Tedavi Yöntemi ve Korunma Yolları
KKKA için kesinleşmiş bir antiviral ilaç tedavisi henüz bulunmamaktadır. Ancak erken dönemde destek tedavisine başlanması, hastalığın seyrini büyük ölçüde etkiler.
Korunma yolları ise şu şekilde özetlenebilir:
- Tarla ve ormanlık alanlarda açık renkli, uzun kollu giysiler giyilmeli
- Vücut düzenli olarak kene açısından kontrol edilmeli
- Keneye elle müdahale edilmemeli, sağlık biriminde çıkarılması sağlanmalı
- Hayvan kesimi sırasında eldiven ve koruyucu kıyafet kullanılmalı
- Çocuklar doğada denetimsiz bırakılmamalı
Kenelere karşı etkin koruyucu spreyler de kullanılabilir.
Uzmanlardan Açıklamalar
Halk Sağlığı Uzmanları, KKKA’nın ölümcül etkisine karşı toplumun bilinçlenmesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle riskli bölgelerde yaşayanlar için bilgilendirme toplantıları, afişler ve yerel kampanyalar artırılıyor.
Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğiyle hayvanların düzenli olarak ilaçlanması, kenelerin çoğalmasının önüne geçilmesi açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
KKKA İle Mücadelede Türkiye’nin Yol Haritası
Sağlık Bakanlığı, her yıl KKKA sezonu öncesinde risk haritaları çıkararak il bazında sağlık personelini eğitmekte ve hastanelerde hazırlık planları uygulamaktadır. Ayrıca köy sağlık ocaklarına hızlı tanı kitleri ulaştırılarak erken müdahale şansı artırılmaktadır.
Bu kapsamda 2025 yılı yaz dönemi için de KKKA konusunda uyarı ve eğitim çalışmaları yeniden yoğunlaştırıldı.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, basit bir kene ısırığıyla başlayan ama hayatı tehdit eden bir hastalık. Bu nedenle doğada geçirilen her an dikkatli olunmalı, korunma yolları ihmal edilmemelidir. Özellikle kırsalda yaşayan bireylerin bilgi düzeyinin artırılması, hastalığın yayılmasını önlemenin en etkili yoludur.
